Kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền miền Bắc bao gồm những gì?

5/5 - (2 bình chọn)

Kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền miền Bắc rất đặc trưng. Hệ thống kết cấu mái nhà miền Bắc được hợp thành từ sự liên kết chặt chẽ các cấu kiện lại với nhau tạo thành bộ mái vững chắc và kiên cố. Trong bài viết ngày hôm nay, mời quý vị cùng chúng tôi tìm hiểu về cấu tạo phần mái nhà cổ Bắc Bộ. 

Video 5 mẫu thiết kế nhà gỗ 3 gian

Kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền miền Bắc

kết cấu mái nhà
Mái nhà nhìn từ trên cao

Kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền được hợp thành từ các cấu kiện hoành – mè – rui liên kết chặt chẽ với nhau và lớp gạch màn kết hợp ngói ta nung truyền thống. Kết cấu này giữ cho phần mái nhà gỗ cổ truyền được bền bỉ theo năm tháng và vững chãi trước thời tiết của Việt Nam. 

Cấu kiện hoành trong kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền 

kết cấu mái nhà
Cấu kiện hoành
  • Hoành là các dầm chính đỡ mái đặt nằm ngang theo chiều dọc nhà gỗ, vuông góc với khung nhà.
  • Hoành được nằm dàn trải theo mái để đỡ rui mái và được kê lên vì thông qua lỗ mộng. 
  • Kích thước của hoành sẽ phụ thuộc vào kích thước của tổng thể ngôi nhà. Các hoành sẽ cách đều nhau một khoảng vừa phải đã được tính toán khoa học. Khoảng cách các hoành không giống nhau ở các ngôi nhà cổ truyền Bắc Bộ có kích thước khác nhau. 
kết cấu mái nhà
Kích thước của hoành phụ thuộc vào kích thước nhà
  • Nhiệm vụ của hoành là đỡ mái và truyền tải toàn bộ trọng lượng của mái xuống các vì. Chính vì vậy, loại gỗ để làm hoành cũng như các cấu kiện trong ngôi nhà cổ Bắc Bộ đều lựa chọn loại vật liệu tốt nhất. 

>Xem thêm: 11 Mẫu nhà gỗ 3 gian hiện đại đẹp độc đáo theo kiến trúc cổ

Cấu kiện rui trong kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền 

kết cấu mái nhà
Bác thợ nhà gỗ đang lợp rui
  • Nếu như coi hoành là dầm chính trong nhà, thì rui lại là các dầm phụ trung gian, đặt dọc theo chiều dốc mái (vuông góc với hoành), gối lên hệ thống hoành.
  • Chiều dài của rui được làm theo chiều dài của mái trước và mái sau.
kết cấu mái nhà
Chiều dài của rui được tính theo mái trước mái sau
  • Khoảng cách của các rui thông thường làm theo kích thước của ngói màn. Bên cạnh đó, một số đơn vị thi công khác sẽ làm rui với khoảng cách đặt các rui khác nhau. 
  • Trong căn nhà cổ truyền Bắc Bộ có lợp 2 lớp rui. Một lớp rui thường và một lớp rui có đục chữ Thọ đan xen với nhau. Khi đứng trong căn nhà gỗ cổ truyền nhìn lên trên phần mái, gia chủ sẽ nhìn thấy hoa văn họa tiết chữ Thọ trên các thanh rui. 

Cấu kiện mè trong kết cấu mái nhà nhà gỗ 

  • Mè (nito) là các dầm phụ nhỏ, đặt vuông góc với rui, song song với hoành, gối lên hệ rui. 
  • Khoảng cách các mè rất nhỏ, chỉ vừa đủ để lợp ngói. 
  • Các thanh mè có tác dụng liên kết và giữ nhịp cho rui. 

Gạch màn trong kết cấu mái nhà nhà gỗ cổ truyền

kết cấu mái nhà
Phần mái đã được lợp gạch màn
  • Trong kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền miền Bắc, trước khi lợp ngói thợ thi công sẽ tiến hành lợp ngói màn trước. 
  • Gạch màn tạo mặt phẳng trên mái giúp cho việc lợp ngói dễ dàng hơn. 
  • Loại gạch màn thường được ưa chuộng sử dụng là gạch màn làm bắt đất sét. 
  • Ngoài ra gạch màn có tác dụng chống nóng cho căn nhà.   

>Xem thêm: Thiết kế nhà 5 gian hiện đại – công trình nổi bật ở nông thôn Bắc Bộ

Ngói ta nung thủ công truyền thống trong phần mái nhà gỗ cổ truyền 

kết cấu mái nhà
Phần mái nhà lợp ngói ta truyền thống
  • Ngói ta nung thủ công truyền thống là loại ngói phổ biến trong các công trình nhà gỗ cổ truyền miền Bắc. Ngoài ra hiện nay, nhiều gia đình có sử dụng loại ngói công nghiệp với màu sắc đồng điều nhau và mặt ngói rất mịn, trơn. 
  • Ngói được làm từ đất sét, nung ở nhiệt độ cao rất chắc chắn. 
  • Loại ngói này khi sử dụng trong thời gian lâu dài sẽ mọc rêu xanh rất đẹp mắt. 

Trang trí trên phần mái nhà cổ truyền Bắc Bộ 

Mái nhà gỗ cổ truyền miền Bắc không chỉ ấn tượng với kết cấu liên kết chặt chẽ với nhau. Mà nhiều người còn ấn tượng với việc trang trí trên mái với các chi tiết đắp vẽ, kết hợp rất nghệ thuật. 

Bờ nóc, bờ chảy 

  • Bờ nóc, bờ chảy của mái đắp xi măng tạo thành được viền ngang dọc ấn tượng cho phần mái. Trong kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền, phần này còn có tác dụng giúp cho nước mưa không thấm vào bên trong.

Triện góc, đấu lớn

kết cấu mái nhà
Trang trí phần mái nhà gỗ
  • Bên cạnh đó, trên mái nhà sẽ có làm triện góc, đấu lớn tạo hình dáng cổ điển. Đối với các công trình tôn giáo, phần mái còn có đắp vẽ các con giống như: con kìm, con rồng, chim phượng… 

Đại tự

kết cấu mái nhà
Nhà có đại tự
  • Một số ngôi nhà cổ miền Bắc có làm đại tự ở chính giữa nóc nhà. Đại tự thường được làm rất đẹp có khắc dòng chữ Hán Nôm trên đó. Vừa thẩm mỹ vừa có ý nghĩa đến với gia đình. 

Gạch hoa chanh

  • Gạch hoa chanh là loại gạch có kích thước nhỏ tạo hình hoa văn 4 cánh được bố trí lợp phía dưới bờ nóc. Khi đứng từ xa nhìn lại quý vị sẽ ấn tượng với phần mái có gạch hoa chanh tạo thành đường viền tinh tế cho công trình nhà gỗ cổ. 

Diềm mái 

  • Diềm mái là cấu kiện có vị trí ở đầu mái hiên nhà gỗ cổ truyền. Diềm mái có nhiệm vụ hạn chế mưa hắt trực tiếp vào trong nhà ảnh hưởng đến các cấu kiện khác. Ở diềm mái có đục chạm hoa văn hình cánh sen rất tinh tế đem đến sự nhẹ nhàng cho căn nhà gỗ cổ truyền. 

Các kiểu kiến trúc mái nhà gỗ cổ truyền thiết kế hiện nay

Hiện nay, trong thiết kế mái nhà cổ truyền miền Bắc, gia chủ sẽ sử dụng 2 kiểu phổ biến nhất là: nhà 2 mái và nhà 4 mái hiên chạy xung quanh. 

Nhà gỗ kẻ truyền có 2 mái 

Kiểu nhà có 2 mái đã vô cùng quen thuộc với chúng ta. Có một điểm dễ dàng nhận thấy ở những căn nhà gỗ cổ truyền đó chính là phần mái nhà này được làm rất dốc. Độ dốc của mái thường rơi vào khoảng 67-68%. Độ dốc này đảm bảo khi mưa xuống nước sẽ thoát nhanh chóng. Đồng thời hạn chế ánh nắng chiếu trực tiếp vào trong căn nhà. 

kết cấu mái nhà
Ngôi nhà kẻ truyền có 2 mái

Ngôi nhà 2 mái với kiểu thi công đơn giản, rất phổ biến và thông dụng trong thiết kế và thi công cho những ngôi nhà gỗ cổ truyền miền Bắc hiện nay. 

Nhà gỗ kẻ truyền có 4 mái hiên chạy xung quanh 

kết cấu mái nhà
Nhà kẻ truyền có 4 mái hiên chạy xung quanh

Một kiểu mái nữa nổi bật với tạo hình đẹp mắt đó chính là kiểu nhà 4 mái. Nhà được hợp thành từ 2 bộ mái trước – sau, trái – phải. 4 mái chạy xung quanh khiến cho căn nhà trở nên độc đáo và rất ấn tượng. 

Liên hệ đơn vị uy tín chuyên thiết kế nhà gỗ cổ truyền

Kiến trúc Phúc Lộc là một đơn vị chuyên thiết kế các công trình nhà gỗ cổ truyền. Như: nhà gỗ 3 gian, nhà gỗ 5 gian, nhà thờ từ đường, nhà gỗ sân vườn…Với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề và nghiên cứu kiến trúc cổ truyền.

Chúng tôi luôn đảm bảo từng chi tiết thiết kế sẽ mang lại những giá trị tinh thần. Cũng như thể hiện đúng nét kiến trúc cổ truyền của Bắc Bộ.

Được thừa hưởng tinh hoa kiến trúc từ các nghệ nhân làm nhà gỗ tại làng nghề Chàng Sơn, huyện Thạch Thất Hà Nội.

Trải qua nhiều năm nghiên cứu về kiến trúc nhà Bắc Bộ. Đến nay kiến trúc Phúc Lộc đã thiết kế nhiều công trình trên cả nước. Trong số đó rất nhiều công trình đã được thi công trên thực tế. Điển hình như: Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nghệ An…

Ngoài việc thiết kế, thì chúng tôi còn có cơ sở trực tiếp sản xuất. Đông thời thi công trọn gói công trình. Mang tên thương hiệu là nhà gỗ Phúc Lộc.

Nhà Gỗ Phúc Lộc là một trong những xưởng gỗ giữ gìn được nghề làm nhà gỗ kẻ truyền. Được thành lập và đi lên dưới sự quản lý của chuyên gia nhà gỗ Nguyễn Huy Khiêm. Cùng đội ngũ các bác thợ lâu năm, giàu kinh nghiệm trong làng Chàng Sơn.

Tìm hiểu về kết cấu mái nhà gỗ cổ truyền sẽ giúp chúng ta có thể nhận diện được loại hình kiến trúc cổ này. Bên cạnh đó, đây cũng là cách phân biệt kiến trúc nhà này với nhà khác. Quý vị yêu thích có nhu cầu thiết kế và thi công căn nhà gỗ kẻ truyền, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua số HOTLINE để được tư vấn chi tiết và cụ thể về sản phẩm.

Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc

Hotline: 0936.247.222

Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm

Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)

>Tham khảo: những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền

>Tham khảo: những dự án thiết kế đẹp mắt

>Tham khảo: Kiến Trúc Phúc Lộc