Thước tầm là phần lưu giữ thông số kỹ thuật của nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ. Đây là một phần không thể thiếu trong nhà gỗ, giúp ghi chép, đánh dấu lại những thông tin về kích thước, tỷ lệ các chi tiết cấu kiện của nhà gỗ,… Cho nên thước tầm hay còn gọi là sào mực rất được chú trọng. Vậy thước tầm là gì? Thước tầm được đặt ở vị trí nào và chúng có ý nghĩa gì? Xin mời quý vì tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.
Video nhà gỗ 3 gian kết hợp nhà ngang sân vườn
Nội dung chính
Thước tầm là gì?
- Trong quá trình làm nhà gỗ cổ truyền việc chọn đúng quy cách, chuẩn kiến trúc cổ truyền Bắc Bộ đòi hỏi có những quy định về mực thước chuẩn như kích thước, các cấu kiện hay những chi tiết cấu tạo nên hoa văn nhà gỗ. Chính vì vậy, cần sử dụng đến thước tầm của nhà gỗ, đây được xem như bản vẽ thu nhỏ của ngôi nhà.
- Thước tầm hay còn có tên gọi khác là sào mực, được coi là một cấu kiện của nhà gỗ dùng để đánh dấu bằng mực, ghi lại các kích thước chủ yếu của vì kèo và của bộ khung nhà gỗ, giúp cho việc tu sửa, thay thế các bộ phận hoặc làm lại nhà gỗ kẻ truyền đúng theo kích thước ban đầu.
- Mực thước của công trình nhà gỗ đều dựa theo sào mực. Theo cách phân tích cái đẹp tỷ lệ thì sào mực là môđun của kiến trúc nhà cổ Việt Nam. Tạo ra vẻ đẹp hài hòa từ độ dốc mái, phần chân cột, tỷ lệ chiều cao mái…
Vị trí của thước tầm
- Thước tầm của nhà gỗ kẻ truyền được gác trên nóc của ngôi nhà. Sau khi gia chủ đã hoàn thành ngôi nhà và chuẩn bị làm lễ cài sào. Phần nóc nhà là một phần quan trọng không thể thiếu đối với căn nhà.
Chất liệu làm nên thước tầm nhà gỗ
- Chất liệu làm nên thước tầm nhà gỗ là cây tre. Việc lựa chọn tre để làm thước tầm được sàng lọc kỹ càng. Sào tre phải được làm từ thân cây phải khỏe, thẳng, các đốt tre phải đều nhau, thân tre không bị mục hay sâu đục,… Khi đã chọn lựa được cây chất lượng, sẽ chẻ cây tre làm đôi và lấy một nửa để làm sào mực và mang đi ngâm tẩm kỹ càng để tránh mối mọt và ẩm mốc.
Nghi lễ bật mực trên sào của nhà gỗ kẻ truyền
- Khi gia chủ đã định được ngày lành, tháng tốt để đánh dấu việc làm nhà gỗ bắt đầu diễn ra thì gia chủ sẽ tổ chức buổi lễ phạt mộc. Trong lễ phạt mộc có nghi thức bật mực lên sào vô cùng ý nghĩa và quan trọng của nhà gỗ kẻ truyền.
- Nghi thức bật mực lên sào được thực hiện ngay sau khi bác thợ cả đọc bài văn khấn trong lễ phạt mộc xong. Trong nghi lễ bật mực, bác thợ cả sẽ ghi thông tin lên sào để phòng nếu sau này gia đình muốn sửa chữa ngôi nhà có thể lấy thước tầm xuống, dựa vào các thông tin đó để sửa chữa.
- Thước tầm ghi những thông số kỹ thuật của nhà gỗ kẻ truyền như: chiều dài, chiều rộng, khoảng cách giữa các gian nhà, kích thước xà, kẻ, bẩy, cột cái, cột con, cột hiên,…
- Ở cây thước tầm gia chủ sẽ được ký và viết tên lên, với mục đích để cho đời sau biết mình là chủ nhân của ngôi nhà gỗ kẻ truyền.
Ý nghĩa của thước tầm đối với nhà gỗ kẻ truyền
- Có thể nói thước tầm là một bộ phận không thể tách rời trong nhà gỗ kẻ truyền. Sào mực được xem là bản vẽ thu nhỏ của nhà gỗ và có ý nghĩa ghi chép, đánh dấu lại kích thước của ngôi nhà. Bên cạnh đó, thước tầm còn có ý nghĩa trong việc làm tư liệu trong việc cải tạo, tu bổ nhà sau này.
- Những thông tin ghi trên thước tầm có ý nghĩa rất quan trọng đối với đội ngũ thi công làm nhà gỗ kẻ truyền. Thiếu những thống số thì đội ngũ thợ làm nhà sẽ không có đủ thông tin để dựng lên một căn nhà. Thước ghi đầy đủ thông số của nhà gỗ sẽ được gọi là “thước đủ”, còn thước thiếu bất kỳ một thông tin nào trên đó được gọi là “thước tắt”. Các thông tin ghi trên sào mực đều được mã hóa rất ngắn gọn, dễ đọc, đầy đủ để cho đội ngũ thợ thuận lợi trong việc làm nhà.
Đơn vị thiết kế và thi công nhà gỗ cổ truyền Bắc Bộ
Kiến trúc Phúc Lộc là một đơn vị chuyên thiết kế các công trình nhà gỗ cổ truyền. Như: nhà gỗ 3 gian, nhà gỗ 5 gian, nhà thờ từ đường, nhà gỗ sân vườn…Với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề và nghiên cứu kiến trúc cổ truyền.
Chúng tôi luôn đảm bảo từng chi tiết thiết kế sẽ mang lại những giá trị tinh thần. Cũng như thể hiện đúng nét kiến trúc cổ truyền của Bắc Bộ.
Được thừa hưởng tinh hoa kiến trúc từ các nghệ nhân làm nhà gỗ tại làng nghề Chàng Sơn, huyện Thạch Thất Hà Nội.
Trải qua nhiều năm nghiên cứu về kiến trúc nhà Bắc Bộ. Đến nay kiến trúc Phúc Lộc đã thiết kế nhiều công trình trên cả nước. Trong số đó rất nhiều công trình đã được thi công trên thực tế. Điển hình như: Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nghệ An…
Ngoài việc thiết kế, thì chúng tôi còn có cơ sở trực tiếp sản xuất. Đông thời thi công trọn gói công trình. Mang tên thương hiệu là nhà gỗ Phúc Lộc.
Nhà Gỗ Phúc Lộc là một trong những xưởng gỗ giữ gìn được nghề làm nhà gỗ kẻ truyền. Được thành lập và đi lên dưới sự quản lý của chuyên gia nhà gỗ Nguyễn Huy Khiêm. Cùng đội ngũ các bác thợ lâu năm, giàu kinh nghiệm trong làng Chàng Sơn.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về thước tầm là gì? Tầm quan trọng của mực sào đối với nhà gỗ kẻ truyền. Hy vọng bài viết đã giúp quý vị hiểu rõ hơn về bản vẽ thu nhỏ này. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì về mực thước, thước tầm hay có nhu cầu tìm hiểu về các công trình nhà gỗ truyền thống, hãy liên hệ với chúng tôi qua thông tin bên dưới để được giải đáp sớm nhất.
Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc
Hotline: 0936.247.222
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo: những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền
>Tham khảo: những dự án thiết kế đẹp mắt
>Tham khảo: Kiến Trúc Phúc Lộc
