“Đạo làm con chớ hững hờ
Phải đem hiếu kính mà thờ tổ tiên”
Việc thờ tự tổ tiên xưa nay đã trở thành một nét đặc trưng rất riêng của dân tộc ta. Trong không gian kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam, con cháu tỏ lòng thành kính, thắp nén tâm hương hiếu kính tiên tổ. Không gian căn nhà thờ họ luôn được tổ chức rất trang trọng, linh thiêng và giàu tính thẩm mỹ. Hãy cùng đến với bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về không gian tâm linh đầy trang nghiêm này.
Nội dung chính
Đặc trưng kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam
Kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam luôn có một dấu ấn rất đậm nét, rất dễ nhận biết và khó bị lu mờ khi đứng cạnh các loại hình kiến trúc khác. Sau đây là một vài nét cơ bản của những công trình nhà thờ họ này.
>>Xem thêm: Chi tiết một vài bản vẽ thiết kế nhà gỗ 5 gian có cung số đẹp
Loại hình kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam
Kiến trúc nhà thờ họ rất đa dạng, mỗi địa phương, mỗi vùng miền lại có những kiểu nhà rất khác nhau. Có thể chia ra thành những loại sau:
- Theo kiến trúc mái:
Kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam có dạng 2 mái (chủ yếu là những công trình nhà gỗ cổ truyền 3 gian, 5 gian,…). Mái được làm theo dạng mái dốc và lợp ngói.
Kiến trúc nhà thờ họ 4 mái hoặc 8 mái: Phần mái được vuốt cong thành hình mái đao và chạy xung quanh khối công trình hướng ra bốn phía. Đối với những công trình nhà thờ họ 8 mái thì sẽ thuộc kiểu kiến trúc mái chồng diêm rất đẹp mắt.
- Theo thế đất dựng nhà thờ:
Dựa vào thế đất dựng, căn nhà thờ họ có những kiểu như thế đất hình chữ Nhất: Với thế đất này, căn nhà thờ làm trên một mảnh đất trải dài giống nhữ chữ Nhất của tiếng Hán.
Kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam theo hình chữ Nhị: Khối công trình sẽ bao gồm hai khối công trình nằm song song với nhau. Công trình đằng trước là nơi tiếp khách hoặc bái đường. Công trình phía sau sẽ là nơi để thờ tự tiên tổ.
Kiến trúc nhà thờ theo chữ Công: Ở đây sẽ bao gồm 2 khối công trình song song với nhau là nhà chính điện và nhà bái đường. Nối giữa hai công trình chính là nơi để các sư thầy tổ chức việc thực hiện các nghi lễ gọi là thiêu hương.
>>Xem thêm: Báo giá thiết kế nhà thờ họ chi tiết và mới nhất năm 2022
- Theo quy mô
Nhà thờ họ có thể làm đơn giản trong khuôn viên nhỏ nhắn, ấm cúng và trang nghiêm. Những kiến trúc nhà thờ nhỏ thường làm theo lối nhà cổ truyền Bắc Bộ bởi thiết kế này không tốn nhiều diện tích và vẫn rất sang trọng.
Với những căn nhà thờ họ quy mô đồ sộ có thể làm rất rộng rãi lên đến hàng nghìn m2. Quần thể công trình sẽ chia ra thành các khối công trình nhỏ, khác nhau và được làm rất cầu kỳ, sang trọng.
Các công trình kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam rất đa dạng, hiện nay có rất nhiều người yêu thích và dựng các công trình nhà thờ họ theo lối kiến trúc cổ truyền. Bởi đây lối làm nhà này đơn giản, dễ dàng dựng tuy nhiên tính thẩm mỹ vẫn được đảm bảo.
Các mẫu hoa văn trang trí trong kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam
Nói đến kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam là nói đến hệ thống hoa văn không những sinh động mà còn giàu ý nghĩa. Từng thờ gỗ thô cứng dưới bàn tay tài hoa của người thợ làm nhà trở nên đẹp mắt.
Trên các cấu kiện trong căn nhà thờ họ như: kẻ hiên, con rường, cửa bức bàn, câu đầu, vì thuận,…. đều được chạm khắc hoa văn. Các mẫu hoa văn thường thấy trong nếp nhà gỗ đó là bộ tranh tứ quý, chim chóc, hoa dây leo, vân mây, lá lật….
Đặc sắc nhất phải kể đến bộ đồ thờ tam sư mai điểu trong khu vực thờ tự với các thủ pháp tạo hình trên thân gỗ độc đáo vô cùng. Những hình chạm chìm, chạm nổi, đục thủng dần dần lộ ra những đầu rộng, con phương, hoa, lá,… sống động như thật.
Đặc trưng phân bổ không gian trong các căn nhà thờ họ
Cách thức phân chia không gian trong kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam rất tuần tự, có nguyên tắc nhất định.
Tính đăng đối trong bố trí nội thất nhà thờ họ
Khi bước chân vào không gian căn nhà thờ họ, quý vị có thể cảm nhận rõ sự sắp xếp các đồ vật, vật phẩm tế lễ, nội thất trang trí đều tuân theo nguyên tắc này. Điển hình nhất ở gian thờ trung tâm. Tất cả nội thất đồ thờ đều được làm đối xứng nhau. Ví dụ như: bộ hoành phi câu đối, bộ đỉnh đồng, lư hương, bộ lục bình,…
Tính mở trong không gian nhà thờ họ
Một điểm rõ những trong không gian các công trình kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam đó là tính mở. Vì đây là không gian sinh hoạt cộng đồng nên các gian sẽ thông nhau không chia ngăn cách vách. Điều này không chỉ mang đến sự thuận tiện trong việc di chuyển mà còn thể hiện sự cởi mở, gắn kết giữa người với người.
Tính tôn ti, trật tự, sắp xếp theo vai vế rõ ràng
Tính tôn ti, trật tự được thể hiện rất rõ trong kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam. Trong khu vực thờ tự, bậc gia tiên đời xa sẽ bố trí tại vị trí trong cùng, bài vị sẽ đặt cao hơn. Dần dần chiều cao của khu vực thờ sẽ giảm dần về phía bên ngoài. Những bài vị ngoài cùng là của những đời gần đây nhất.
Với hai gian bên cạnh, một gian sẽ lập bàn thờ bà cô ông mãnh. Gian còn lại sẽ lập bàn thờ cho nhà chi trưởng hoặc lập bàn thờ những bà mẹ Việt Nam anh hùng.
Ý nghĩa kiến trúc nhà thờ họ đối với đời sống sinh hoạt người Việt
Kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam đối với đời sống của người Việt là rất quan trọng.
Là nơi phụng thờ tổ tiên
Với công năng cơ bản nhất của căn nhà thờ họ, đây chính là nơi con cháu nội tộc tề tựu về đây thắp hương hiếu kính ông bà tổ tiên. Việc biết ơn đến cội nguồn thể hiện truyền thống quý báu của dân tộc ta.
Tổ chức các nghi lễ quan trọng
Kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam xây dựng nhằm mục đích là không gian sinh hoạt chung của mọi người trong họ. Tại đây, còn tổ chức các nghi thức quan trọng như cưới xin, nhận họ,…Bởi vậy nơi đây có ý nghĩa rất lớn đối với đời sống sinh hoạt của dân nhân ta.
Họp bàn công việc quan trọng
Ngoài ra, tại căn nhà thờ họ mọi người còn tổ chức các cuộc họp nội tộc quan trọng liên quan đến cả dòng họ. Đa phần những cuộc họp cần lấy ý kiến của các thành viên trong dòng họ như: tu sửa lại nhà thờ, họp bàn tổ chức dỗ chạp…..
Lưu trữ gia phả, kỷ vật cổ
Có thể coi không gian kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam là một nơi lưu trữ các di vật cổ của dòng họ. Như gia phả, huân chương, sắc lệnh vua ban,… Từ những di vật này, con cháu đời sau hiểu rõ hơn về tổ tiên của mình đời trước.
Tụ tập ăn uống mỗi khi có dịp
Trong những ngày lễ tết, giỗ chạp, con cháu quây quần trong không gian nhà thờ họ nhằm khăng khít lại sợi dây tình thần của mỗi người. Những cuộc hội ngộ như vậy là những lần mọi thành viên quây quần bên nhau chia sẻ và giúp đỡ nhau.
Kiến trúc nhà thờ họ Việt Nam không chỉ nơi để con cháu thờ tự, tưởng nhớ đến cha ông. Nó còn không gian sinh hoạt cộng đồng làm khăng khít lại sợi dây tình thân trong mỗi người. Đây chính là yếu tố đầu tiên bồi đắp nên tình yêu dân tộc, yêu đất nước, yêu con người trong mỗi chúng ta.
Liên hệ đơn vị uy tín chuyên thiết kế nhà gỗ cổ truyền
Kiến trúc Phúc Lộc là một đơn vị chuyên thiết kế các công trình nhà gỗ cổ truyền như: nhà gỗ 3 gian, nhà gỗ 5 gian, nhà thờ từ đường, nhà gỗ sân vườn…Với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề và nghiên cứu kiến trúc cổ truyền.
Chúng tôi luôn đảm bảo từng chi tiết thiết kế sẽ mang lại những giá trị tinh thần, cũng như thể hiện đúng nét kiến trúc cổ truyền của Bắc Bộ.
Được thừa hưởng tinh hoa kiến trúc từ các nghệ nhân làm nhà gỗ tại làng nghề Chàng Sơn, huyện Thạch Thất Hà Nội.
Trải qua nhiều năm nghiên cứu về kiến trúc nhà Bắc Bộ. Đến nay kiến trúc Phúc Lộc đã thiết kế nhiều công trình trên cả nước. Trong số đó rất nhiều công trình đã được thi công trên thực tế như: Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nghệ An…
Ngoài việc thiết kế kiến trúc, thì chúng tôi còn có cơ sở trực tiếp sản xuất và thi công trọn gói công trình mang tên thương hiệu là nhà gỗ Phúc Lộc. Nhà Gỗ Phúc Lộc là một trong những xưởng gỗ giữ gìn được nghề làm nhà gỗ kẻ truyền, được thành lập và đi lên dưới sự quản lý của chuyên gia nhà gỗ Nguyễn Huy Khiêm cùng đội ngũ các bác thợ lâu năm, giàu kinh nghiệm trong làng Chàng Sơn.
Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc
Hotline: 0936.247.222
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền
>Tham khảo những dự án thiết kế đẹp mắt
>>Tham khảo: Kiến Trúc Phúc Lộc
