Việc lựa chọn mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp là một phần không thể thiếu khi hoàn thiện không gian thờ tự trong các công trình nhà gỗ cổ truyền miền Bắc. Tuy nhiên, để chọn được mẫu hoành phi câu đối vừa đẹp về hình thức, lại phù hợp về chất liệu, kích thước và bố cục nhà gỗ là điều không đơn giản. Trong bài viết này, Nhà Gỗ Phúc Lộc sẽ tổng hợp và giới thiệu đến quý vị những mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp được sử dụng phổ biến hiện nay.
Video mẫu thiết kế nhà thờ từ đường 3 gian
Nội dung chính
Giới thiệu về hoành phi câu đối trong nhà cổ truyền miền Bắc
Hoành phi câu đối là chi tiết quan trọng trong không gian thờ cúng truyền thống, đặc biệt là tại các nhà thờ họ miền Bắc. Hoành phi là bức đại tự treo ngang ở phía trên bàn thờ, thường khắc những cụm chữ Hán Nôm thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên. Đi kèm là đôi câu đối treo hai bên cột, mang ý nghĩa giáo huấn, ngợi ca công đức dòng họ hoặc gửi gắm triết lý sống, nhân sinh quan của thế hệ đi trước.
Tại các nhà thờ họ miền Bắc, hoành phi câu đối không chỉ là điểm nhấn thẩm mỹ mà còn thể hiện sự chỉn chu, nề nếp của dòng tộc. Vật liệu thường dùng là các loại gỗ quý như lim, mít, gụ…, được chạm khắc thủ công và sơn son thếp vàng.
4 mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp dành cho nhà thờ họ
Dưới đây là 4 mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp câu đối được sử dụng nhiều, có giá trị tham khảo thực tế cao từ chính các công trình nhà gỗ cổ truyền đã hoàn thiện.
Mẫu hoành phi câu đối với nền đen chữ dát vàng
Đây là mẫu truyền thống, rất được ưa chuộng trong nhiều từ đường, nhà thờ họ vì dễ phối với không gian thờ có tông trầm. Chữ Hán Nôm được dát vàng nổi bật trên nền đen, tạo hiệu ứng thị giác rõ nét trong ánh sáng vàng ấm của gian thờ. Với kiểu này, các câu hoành thường thấy là “Đức Lưu Quang”, “Tổ Tông Công Đức Thiên Niên Thịnh”…
Cách phối màu nền đen với chữ vàng không chỉ mang lại cảm giác trang nghiêm mà còn thể hiện sự tôn kính và trọng vọng dành cho tổ tiên. Mẫu này đặc biệt phù hợp với những gian thờ có nhiều chi tiết nội thất đã sơn son thếp vàng, tạo nên tổng thể hài hòa, không rối mắt.
Mẫu hoành phi câu đối theo tông vàng toàn bộ
Với những gian thờ rộng, cao và có nhiều ánh sáng thì phù hợp với hoành phi tông vàng. Mẫu này không tạo tương phản mạnh như nền đen mà cho cảm giác đồng bộ. Màu vàng thếp toàn bộ giúp không gian sáng và nổi bật hơn. Khi kết hợp cùng cửa võng, án gian, cuốn thư đồng màu sẽ tạo sự hài hòa tổng thể. Tổng thể gian thờ vừa trang trọng, vừa giữ được nét truyền thống.
Mẫu hoành phi câu đối bằng gỗ lim
Gỗ lim vẫn luôn là lựa chọn hàng đầu trong kiến trúc nhà gỗ cổ truyền và điều đó cũng đúng với hoành phi câu đối. Với đặc tính chắc, nặng, ít cong vênh, chịu thời tiết tốt, gỗ lim đặc biệt phù hợp với điều kiện khí hậu miền Bắc.
Hoành phi bằng gỗ lim thường được để màu mộc, chạm trổ sắc nét, hoặc nếu có sơn son thếp vàng thì chỉ làm nhẹ ở phần chữ hoặc viền, giữ lại vẻ đẹp nguyên bản của vân gỗ. Mẫu này phù hợp với các từ đường lâu đời, nhà thờ họ có kết cấu cổ, vì tạo cảm giác bề thế, trầm mặc và đúng tinh thần “cổ truyền” hơn các mẫu được xử lý sơn thếp nhiều.
Hoành phi câu đối bằng gỗ mít dát vàng
Gỗ mít từ lâu đã được người Việt sử dụng cho đồ thờ vì đặc tính nhẹ, bền, ít nứt nẻ và giữ màu tốt. Với các mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp bằng gỗ mít dát vàng, ưu điểm lớn nhất là độ mềm gỗ cho phép chạm khắc chi tiết tinh xảo, sắc nét đến từng nét rồng nét phượng. Sau khi hoàn thiện, lớp dát vàng phủ lên tạo nên vẻ nổi bật nhưng vẫn giữ được sự đặc trưng của chất gỗ này.
Mẫu này thường được lựa chọn trong các nhà thờ họ quy mô vừa và nhỏ, nơi gia chủ mong muốn một sản phẩm vừa thể hiện sự thành kính, vừa hợp ngân sách mà vẫn bền đẹp lâu dài. Đặc biệt, với gỗ mít già, phần lõi có màu vàng tự nhiên khi lên thếp sẽ cho màu sắc rất “ăn”, bám sơn tốt và ít phai theo thời gian.
Cách treo hoành phi câu đối đúng trong nhà gỗ cổ truyền
Nhiều gia chủ sau khi hoàn thiện không gian thờ thường băn khoăn về việc treo hoành phi câu đối sao cho vừa đẹp mắt, vừa đảm bảo yếu tố phong thủy và truyền thống. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản khi treo hoành phi câu đối trong nhà gỗ cổ truyền:
- Vị trí treo hoành phi: Treo tại gian giữa, phía trên bàn thờ chính, thường ngay sát xà ngang hoặc cửa võng. Tấm hoành được treo nghiêng khoảng 20–30 độ để người nhìn từ dưới có thể đọc rõ.
- Vị trí câu đối: Treo dọc hai bên cột cái phía trước bàn thờ, thấp hơn hoành phi và cách đều sang hai bên để tạo thế cân xứng.
- Tỷ lệ tổng thể: Hoành phi và câu đối phải hài hòa với kích thước gian thờ. Bộ quá to sẽ gây nặng nề, ngược lại quá nhỏ sẽ thiếu trang nghiêm.
- Chất liệu treo: Nên sử dụng móc treo chuyên dụng, vít nở hoặc móc gắn vào kết cấu gỗ chắc chắn, tuyệt đối tránh dùng keo dán hay vật tạm thời.
- Lưu ý phong thủy: Treo lệch tâm, sai chiều hoặc chạm đầu với xà ngang là điều kiêng kỵ; cần đo đạc cẩn thận và treo cố định ngay từ đầu, tránh thay đổi sau này.
Lựa chọn đúng mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp không chỉ là góp phần hoàn thiện gian thờ trang nghiêm, mà còn là cách gìn giữ những giá trị truyền thống. Hy vọng qua những chia sẻ từ kinh nghiệm thực tế của Nhà Gỗ Phúc Lộc, quý vị đã có thêm góc nhìn rõ ràng và chọn được cho mình mẫu hoành phi câu đối phù hợp với kiến trúc và quy mô nhà thờ họ.
Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc
Hotline: 0973 812 666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo: những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền
>Tham khảo: những dự án thiết kế đẹp mắt
>Tham khảo: Kiến Trúc Phúc Lộc
