Cửa võng phòng thờ là một phần không thể thiếu trong không gian thờ cúng của gia đình Việt. Không chỉ làm đẹp cho phòng thờ, cửa võng còn mang giá trị tâm linh sâu sắc. Hãy cùng tìm hiểu về khái niệm và ý nghĩa của cửa võng trong phong tục thờ cúng gia tiên của người Việt trong bài viết sau đây.
Video cửa võng tam sư mai điểu
Nội dung chính
Tìm hiểu cửa võng phòng thờ là gì?
Giống như hoành phi và câu đối, cửa võng phòng thờ là nội thất phổ biến trong không gian thờ cúng của mỗi gia đình Việt. Vậy cửa võng là gì? Trong Hán Nôm, cửa võng còn được gọi là Y môn, đây là một loại “cửa giả” được treo phía trước bàn thờ, không có cánh, hình dạng giống với chữ “M”.
Hiểu một cách đơn giản, cửa võng là vật trang trí trong phòng thờ gia đình, nhà thờ họ, nhà thờ tổ, đền chùa, miếu. Nó không chỉ tăng vẻ đẹp trang nghiêm cho nơi thờ tự mà còn giúp phân cách khu vực thờ với không gian bên ngoài.
Ý nghĩa của cửa võng phòng thờ gia tiên
Cửa võng là nội thất cần thiết trong không gian thờ cúng, mang đến nhiều ý nghĩa như sau:
Ý nghĩa về mặt phong thủy
Theo tín ngưỡng dân gian, cửa võng gian thờ gia tiên có khả năng bảo vệ gia đình khỏi những năng lượng tiêu cực và khí xấu, tạo ra không gian an lành. Đồng thời, cửa võng giúp mang lại sự cân bằng, tài lộc và hài hòa cho không gian sống, góp phần vào sự thịnh vượng của gia đình.
Ý nghĩa về mặt thẩm mỹ
Cửa võng phòng thờ còn có ý nghĩa về mặt thẩm mỹ, vì làm tăng thêm sự trang trọng và uy nghiêm cho không gian thờ tự. Nó được coi là vật ngăn cách giữa không gian bên trong và bên ngoài khu thờ, giúp không gian thờ cúng trở nên tôn nghiêm và linh thiêng hơn. Các họa tiết chạm khắc trên cửa võng thường được chạm khắc rất tỉ mỉ và tinh xảo như: đầu rồng, tứ linh (long – lân – quy – phượng) hay họa tiết tứ quý (tùng – trúc – cúc – mai)…
Các loại cửa võng phòng thờ phổ biến
Trên thị trường hiện nay có nhiều loại cửa võng gian thờ gia tiên. Tuy nhiên, các loại cửa vòng phổ biến nhất vẫn là:
Cửa võng mai điểu
Cửa võng mai điểu được chạm khắc với hình ảnh hoa mai và chim mang ý nghĩa sâu sắc về văn hóa và tâm linh. Hoa mai và chim chóc biểu hiện cho mùa xuân và sự sinh sôi nảy nở, đồng thời tượng trưng cho khởi đầu mới và niềm vui. Sử dụng mẫu cửa võng này sẽ làm cho không gian thờ cúng trở nên sống động và trang trọng, uy nghiêm.
Cửa võng phòng thờ tứ quý
Cửa võng phòng thờ tứ quý là loại cửa võng được chạm khắc với hình ảnh của bốn loài cây quý: Tùng, Cúc, Trúc, Mai. Đây là bốn loài cây đại diện cho bốn mùa trong năm, mang theo ý nghĩa về tài lộc, may mắn, bình an và trường thọ cho gia chủ. Các chi tiết hoa văn trên cửa võng được chạm khắc tỉ mỉ, tinh xảo, tạo nên vẻ đẹp sang trọng và uy nghiêm cho không gian thờ cúng.
Cửa võng phòng thờ tứ linh
Cửa võng Tứ Linh là một mẫu cửa võng uy nghiêm, được chạm khắc với hình ảnh của bốn loài linh vật cao quý: Long – Lân – Quy – Phụng. Bốn linh thần này mang theo bốn nguyên tố cấu thành vạn vật của trời đất theo thứ tự: Nước – Gió – Đất – Lửa, đại diện cho sự sống tinh thần của con người.
Cửa võng hồng trĩ
Họa tiết chính trên cửa võng hồng trĩ là hình ảnh chim trĩ và hoa hồng. Trong văn hóa phương Đông, Chim trĩ đại diện cho sự quý phái, sang trọng và mang lại may mắn. Còn hoa hồng tượng trưng cho một tình yêu mãnh liệt, sự sung túc và vẻ đẹp lộng lẫy. Sự kết hợp giữa hai họa tiết này trên cửa võng tạo nên một vẻ đẹp hài hòa, sang trọng và ý nghĩa về phong thuỷ.
Chất liệu phổ biến của cửa võng?
Chất liệu cửa võng phòng thờ là một trong những yếu tố cần được quan tâm, vì nó ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và độ bền của sản phẩm. Chất liệu phổ biến nhất để làm cửa võng hiện nay là gỗ và đồng. Việc lựa chọn loại chất liệu nào để làm cửa võng sẽ phụ thuộc vào nhu cầu của gia chủ:
- Cửa võng gỗ: Cửa võng bằng gỗ là một trong những lựa chọn phổ biến, mang lại tính thẩm mỹ cao cho không gian thờ cúng. Cửa võng gỗ phòng thờ gia tiên được làm từ các loại gỗ như gỗ lim, gỗ hương, gỗ gụ, gỗ mít,… Tuy nhiên, việc chạm khắc họa tiết trên cửa võng gỗ cần phải khéo léo vì gỗ thường có nét gân mảnh, nếu người thợ không lành nghề, có thể gây nứt.
- Cửa võng đồng: Chất liệu này có độ bền cao, không bị co ngót, cong vênh theo môi trường. Đặc biệt, việc thi công và lắp đặt cửa võng bằng đồng cũng rất dễ dàng nên đây là chất liệu phổ biến để làm cửa vòng
Cửa võng phòng thờ không chỉ đơn thuần là vật dụng trang trí mà còn thể hiện lòng hiếu kính, biết ơn tổ tiên của mỗi gia đình. Việc bày trí cửa võng cũng là cách để con cháu biết về truyền thống tốt đẹp của gia đình và dòng họ. Nếu còn những thắc mắc cần được tư vấn hoặc có nhu cầu làm cửa võng, mời bạn liên hệ với Kiến Trúc Phúc Lộc.
Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc
Hotline: 0936.247.222
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo: những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền
>Tham khảo: những dự án thiết kế đẹp mắt
>Tham khảo: Kiến Trúc Phúc Lộc
