Nhà thờ họ tộc là công trình tâm linh quan trọng mang nhiều ý nghĩa phong phú, là nơi con cháu thể hiện tấm lòng thành kính đối với tổ tiên trong dòng họ, là nơi gắn kết tình anh em, họ hàng và làng xóm. Mời quý vị cùng Kiến Trúc Phúc Lộc khám phá những nét đặc trưng và ý nghĩa văn hóa của công trình kiến trúc cổ này qua bài viết sau đây.
Tham khảo video nhà gỗ 3 gian sân vườn ao chòi
Nội dung chính
Đặc trưng kiến trúc nhà thờ họ tộc
Kiến trúc nhà thờ từ đường có nhiều đặc điểm khá tương đồng với kiến trúc nhà ở dân gian. Tuy nhiên, do đây là công trình tín ngưỡng để thờ cúng tổ tiên nên nhà thờ họ mang những nét đặc trưng như:
Kết cấu nhà thờ gia tộc
Nhà thờ họ là công trình tín ngưỡng thuộc sở hữu tư nhân nên thường mang tính cá thể cao, có kiến trúc đơn giản, nhỏ bé chứ không mang nhiều tính cộng đồng như: đình, đền, chùa, miếu…
Hiện nay, kết cấu của các căn nhà thờ từ đường được làm bằng gỗ tự nhiên kết hợp với bê tông cùng những loại vật liệu khác như: gạch, đá… để tăng độ bền chắc và kiên cố cho công trình.
Trước đây, nhà từ đường họ tộc thường được xây tách riêng khỏi nhà ở, nằm một mảnh đất riêng biệt hoặc nằm trên khuôn viên đất ở của vị trưởng họ. Nhà từ đường thường được xây dựng theo kiến trúc nhà 3 gian hoặc 5 gian truyền thống của người Việt Nam. Nhà có dạng hình chữ Nhất nằm ngang, có hai mái trước và sau theo kiểu thu hồi bít đốc.
Nguyên tắc thiết kế nhà thờ họ tộc
Về cơ bản, khi thiết kế nhà thờ từ đường dòng tộc gia chủ cần tuân thủ nguyên tắc bố cục đăng đối qua trục thần đạo (trục tưởng tượng đi qua chính nhà thờ họ). Nguyên tắc thiết kế này cần được áp dụng trong toàn bộ thiết kế nhà thờ bao gồm: hình khối kiến trúc, cách trang trí, bố trí nội thất thờ trong nhà thờ.
Hoa văn trang trí nhà thờ gia tộc
Về cơ bản, hoa văn trang trí trong nhà thờ họ không cầu kỳ như trong các công trình tâm linh như: đình, miếu, đình, chùa… mà sẽ mang những nét đặc trưng riêng. Các mẫu hoa văn trang trí phố biến trong nhà từ đường gia tộc như: hình hoa lá hoặc các biểu tượng vân xoắn, hình rồng, phượng… Mỗi mẫu hoa văn chạm khắc trong nhà thờ họ đều mang ý nghĩa riêng và thể hiện mong muốn, ước vọng của dòng họ về những điều tốt đẹp nhất.
Tại sao nên thiết kế nhà thờ họ tộc?
Nhà thờ dòng tộc là công trình có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là nơi thờ cúng của cả dòng họ chứ không chỉ là công trình sở hữu cá nhân. Do đó, gia chủ cần trao đổi, bàn bạc, thống nhất kỹ càng với những người trong dòng họ và lên ý tưởng thiết kế khoa học, phù hợp ngay từ ban đầu để tránh xảy ra những mâu thuẫn có thể xảy ra trong quá trình thi công.
Ý nghĩa văn hóa kiến trúc nhà thờ họ tộc
Nhà thờ họ tộc là công trình kiến trúc mang ý nghĩa vô cùng to lớn, có vị trí “đặc biệt” trong văn hóa tâm linh – tín ngưỡng của dân tộc, cụ thể như:
- Nhà thờ từ đường dòng tộc trường tồn tượng trưng cho một dòng họ lâu đời, bền vững. Quy mô của nhà thờ họ thể hiện sự thành đạt và vững mạnh của một dòng họ.
- Nhà thờ họ được xem như một bảo tàng thu nhỏ – nơi lưu giữ gia phả, văn tự cổ cùng những sắc phong, tượng thờ, bài vị, những điển tích về dòng họ và lưu giữ những di vật của tổ tiên.
- Vào các dịp lễ, tết, sự kiện quan trọng trong họ, con cháu sẽ tụ họp tại nhà thờ để thắp hương, tưởng nhớ ông bà, tổ tiên. Vậy nên, nhà thờ từ đường mang ý nghĩa tinh thần rất lớn, vừa thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với các bậc sinh thành, tiền bối, vừa là nơi các thành viên trong dòng họ gặp gỡ, gắn kết tình cảm.
- Nhà thờ từ đường không chỉ là nơi để con cháu bày tỏ tấm lòng tôn kính, mà còn là nơi giúp con cháu biết và ghi nhớ công ơn và học tập, noi gương những tấm gương sáng của tổ tiên.
- Công trình nhà thờ họ tộc không chỉ giàu giá trị thẩm mỹ, thể hiện rõ bản sắc dân tộc, mà công trình này còn là nơi răn dạy con cháu về đạo đức “uống nước nhớ nguồn”, nhắc nhở con cháu gìn giữ, kế thừa và phát huy những truyền thống tốt đẹp của tổ tiên để lại.
Trên đây là những thông tin về chức năng và ý nghĩa văn hóa kiến trúc của nhà thờ họ tộc. Hy vọng rằng, nội dung bài viết này sẽ giúp quý vị có thêm kiến thức về công trình kiến trúc truyền thống này. Nếu quý vị gia chủ đang có nhu cầu tìm đơn vị lắp dựng nhà thờ họ 3 gian, 5 gian truyền thống hãy gọi ngay qua hotline: 0936 247 222 để được hỗ trợ tư vấn nhiệt tình và chu đáo nhất.
Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc
Hotline: 0936.247.222
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo: những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền
>Tham khảo: những dự án thiết kế đẹp mắt
>Tham khảo: Kiến Trúc Phúc Lộc
