Nghệ thuật chạm khắc gỗ mang nhiều ý nghĩa văn hóa, thể hiện sự sáng tạo và tài năng của con người. Vậy cụ thể chạm khắc là gì? Ý nghĩa của nghệ thuật chạm khắc nhà gỗ kẻ truyền ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về chủ đề này qua bài viết sau đây.
Video đục chạm nhà gỗ lim 5 gian
Nội dung chính
Chạm khắc là gì?
Chạm khắc vốn là một hình thức nghệ thuật đã có từ lâu đời. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa rõ chạm khắc là gì? Vậy nên sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về khái niệm của loại hình nghệ thuật này.
Chạm khắc được biết đến là một hình thức nghệ thuật tinh xảo xuất phát từ nghệ thuật điêu khắc. Trong ngôn ngữ nghệ thuật, “điêu” có nghĩa là chạm khắc và các kỹ thuật chạm khắc được gọi chung là “điêu khắc”. Quá trình chạm khắc bao gồm nhiều công đoạn từ việc sử dụng dao vạch, đục vào các vật liệu như gỗ, đá, xương hoặc ngà voi để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và đẹp mắt.
Nghệ thuật chạm khắc gỗ là gì?
Hiện nay, nghệ thuật chạm khắc trong nhà gỗ cổ truyền vẫn được áp dụng phù hợp với từng văn hoá của từng vùng miền. Và nó được chia làm hai loại chính gồm: phù điêu và chạm khắc.
Chạm khắc
Một số ứng dụng loại hình chạm khắc thường thấy trong các công trình nhà gỗ kẻ truyền như:
Chạm khắc hoa văn
Với đôi bàn tay khéo léo, tài hoa, cùng sự kiên nhẫn bền bỉ cùng tính sáng tạo không giới hạn của các nghệ nhân, những tác phẩm chạm khắc hoa văn nghệ thuật từ xưa đến nay vẫn mang các giá trị văn hóa, nghệ thuật riêng biệt và tồn tại vững chắc trong thời đại hội nhập văn hóa ngày nay.
Chạm khắc con giống
Con giống là hình tượng linh vật “Tứ Linh” gồm: rồng, kỳ lân, chim phượng và rùa. Mỗi hình tượng đều đại diện cho một giá trị văn hóa và tinh thần riêng biệt. Cụ thể như:
- Rồng: là biểu tượng của sức mạnh và vương quyền.
- Kỳ lân: là biểu hiện của sự may mắn và nhân từ.
- Chim phượng: là biểu tượng của sự hiền đức và phúc lộc.
- Rùa: là đại diện cho sức sống và sự bền bỉ.
Việc chạm khắc những hình ảnh này trên những bàn thờ, cấu kiện nhà gỗ không chỉ tạo nên một không gian ấm cúng mà còn thể hiện truyền thống văn hóa tâm linh của dân tộc.
Chạm khắc phong cảnh
Ngoài chạm khắc hoa văn, con giống thì chạm khắc phong cảnh cũng là nghệ thuật chạm khắc được sử dụng nhiều trong trang trí nhà gỗ kẻ truyền hay nhà thờ họ.
Vì tín tượng tôn giáo khác nhau nên phần lớn các công trình nhà gỗ đều sử dụng nghệ thuật chạm khắc phong cảnh để nhân cách hóa hình tượng “tứ linh” như: mai hóa, trúc hóa, long hóa, phượng hóa… Đây cũng là nguyên nhân mà nghệ thuật chạm khắc phong cảnh còn được gọi là chạm khắc nhân cách hóa.
Phù điêu
Như đã đề cập phía trên, chúng ta có thể hiểu cơ bản chạm khắc là gì? Vậy nó khác phù điêu như thế nào?
Phù điêu là nghệ thuật chạm khắc gỗ được thực hiện trên những bề mặt bằng phẳng, có sự gắn kết khăng khít với nhau. Bề mặt chính là nền móng cơ bản của hình khối tạo nên nó. Nghệ nhân có thể kiến tạo xa, gần bằng các lớp không gian và tạo nên ảo giác về chiều sâu cho không gian của công trình nhà gỗ.
Với phương pháp chạm khắc này, người thợ có thể triển khai nhiều tầng lớp, bố cục khác nhau sao cho đảm bảo thể hiện chiều sâu của một công trình kiến trúc. Phù điêu được chia thành hai loại chính gồm: phù điêu khoét lõm và phù điêu nổi. Tùy vào từng công trình mà các nghệ nhân sẽ lựa chọn loại hình phù điêu thích hợp.
Ý nghĩa của nghệ thuật chạm khắc là gì?
Nghệ thuật chạm khắc gỗ đóng vai trò rất quan trọng, nó không chỉ là phương tiện trang trí cho nhà gỗ kẻ truyền mà còn là một biểu tượng văn hóa đặc sắc của dân tộc. Sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật chạm khắc và nghệ thuật tả thực đã tạo ra những tác phẩm tinh xảo, độc đáo, phản ảnh sâu sắc, rõ nét bản sắc văn hóa và truyền thống của từng vùng miền.
Trong mỗi chi tiết được chạm khắc đều mang một câu chuyện, một giá trị văn hóa riêng biệt. Sự tài hoa của người thợ được thể hiện qua việc sắp xếp bố cục một cách sáng tạo và hợp lý, tạo nên những hình ảnh sống động, lôi cuốn và đầy ý nghĩa. Những tác phẩm chạm khắc không chỉ là một phần của nội thất nhà gỗ mà còn là biểu tượng của sự tôn kính cho vẻ đẹp tự nhiên và truyền thống lịch sử.
Hình ảnh những cấu kiện nhà gỗ được chạm khắc thủ công đẹp mắt
Sau đây là một số hình ảnh chạm khắc đẹp mắt được thực hiện bởi đội ngũ thợ lành nghề của Kiến Trúc Phúc Lộc, mời quý vị chiêm ngưỡng:
Như vậy, qua nội dung bài viết trên đây chúng ta đã cũng tìm hiểu chạm khắc là gì? Nghệ thuật chạm khắc gỗ có ý nghĩa như thế nào. Hy vọng rằng với những chia sẻ trong bài viết này sẽ hữu ích cho quý vị, giúp quý vị hiểu hơn về loại hình nghệ thuật truyền thống này. Nếu quý vị đang có nhu cầu muốn sở hữu một căn nhà gỗ kẻ truyền được chạm khắc đẹp mắt, tinh xảo thì hãy nhanh tay liên hệ với chúng tôi qua thông tin phía dưới đây:
Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc
Hotline: 0936.247.222
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo: những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền
>Tham khảo: những dự án thiết kế đẹp mắt
>Tham khảo: Kiến Trúc Phúc Lộc
